Historia banku

Historia

Początki działalności Banku Spółdzielczego w Rykach sięgają roku 1908 kiedy to grupa działaczy społecznych postanowiła powołać Towarzystwo Pożyczkowo-Oszczędnościowe w Rykach, dzisiejszy Bank Spółdzielczy.

Jednymi z głównych propagatorów i założycieli byli: Piotr Danysz z Brusowa, Julian Skorupko z Zalesia, Dr Franciszek Saturnin Kowaliski, Ks. Jan Rozwadowski Proboszcz Parafii.

Założyciele Ci w kwietniu 1908r w budynku plebanii podpisali wspólną deklarację członkowską oraz statut Stowarzyszenia Pożyczkowo-Oszczędnościowego, który złożono do zatwierdzenia w Urzędzie Gubernatora w Siedlcach i zarejestrowania w Sądzie Okręgowym.

Po otrzymaniu zatwierdzonego statutu zostało zwołane ogólne zebranie założycieli i nowych członków, na którym uchwalono wysokość udziałów i dokonano wyboru władz Stowarzyszenia.

Do władz wybrano założycieli Stowarzyszenia. Na powyższym zebraniu uchwalono udział w wysokości 25 rubli oraz ustalono górną granicę zaciągania kredytu do kwoty 300 rubli (co stanowiło wówczas równowartość 3 mórg ziemi). Stowarzyszenie Pożyczkowo-Oszczędnościowe okazało się bardzo pożyteczną i potrzebną placówką. Działalność rozwijała się szybko, a obrót gotówkowy po trzech latach działalności na koniec 1911r wyniósł 100 tys. rubli.

W 1911 roku Stowarzyszenie to nabywa w drodze licytacji nieruchomość tj. plac oraz duży dom (były wikariat i organistówkę) położony w najbardziej ruchliwym punkcie Ryk za 700 rubli.

W okresie do wybuchu I wojny światowej Stowarzyszenie prowadząc pożyteczną dla ludności działalność przeżywa okres pomyślnego rozwoju przez co zdobywa nowych członków, pożyczkobiorców oraz wkładców.

Pierwsza wojna światowa przerywa działalność wielu spółdzielni. Z zachowanych dokumentów wynika, że Stowarzyszenie w Rykach nie przerywa działalności, jednak w pracy napotyka wiele trudności, wielu członków w obawie o swoje pieniądze wycofuje swoje udziały.

Aby móc odbyć roczne ogólne zebranie członków musiano uzyskać zezwolenie władz okupacyjnych (w 1918 r dla odbycia zebrania sprawozdawczo – wyborczego z powodu odmowy władz termin zebrania przekładano dwukrotnie).

W tak niekorzystnym dla działalności Stowarzyszenia 1922 roku w pożarze Ryk spłonął budynek Stowarzyszenia.

Po dokonanej w 1924 roku reorganizacji Spółdzielczości wiejskiej utworzone zostało Zjednoczenie związków Spółdzielni Rolniczych z siedzibą w Warszawie.

Na Walnym Zgromadzeniu Członków Towarzystwa podjęto uchwałę o przystąpieniu do tegoż Zjednoczenia oraz dokonano zmiany nazwy ze Stowarzyszenia Pożyczkowo-Oszczędnościowego na Kasę Spółdzielczą zwaną od imienia swojego pioniera „Kasą Stelczyka”, uchwalono nowy udział w wysokości 100 zł.

Zarząd działając z upoważnienia Rady Nadzorczej uzyskuje z Centralnej Kasy Związku Spółdzielni kredyt w kwocie 5.000 zł na skutek czego następuje wyraźne ożywienie działalności Kasy Spółdzielczej, przystępują nowi członkowie, zostają wybrane nowe władze Kasy.

W 1924 r. władze stanowią:
Julian Skorupko - Prezes Zarządu
Ignacy Banasiuk - Zastępca Prezesa
Andrzej Filipek - Skarbnik

Prezydium Rady :
Józef Prokurat , Władysław Jarmoła , Mikołaj Lewiński.

W 1925 r. na skutek porozumień pomiędzy Spółdzielnią Spożywców a Kasą Spółdzielczą, Kasa stała się właścicielem niewielkiego placu z usytuowanym na nim domem drewnianym przy zbiegu ulic Warszawskiej i Szkolnej, który był siedzibą Kasy do 1964r.

W czerwcu 1939 r. Kasa Spółdzielcza nabywa aktem notarialnym plac budowlany przy ulicy Warszawskiej o pow. 1884 m2 za sumę 5.000 zł oraz gromadzi materiały.

Wybuch II wolny światowej zakłócił dotychczasową pracę Kasy nie mniej jednak przerwa w działalności Kasy trwała zaledwie 6 tygodni.

Okres okupacji to trudny czas dla działalności Kasy z konieczności musiał zostać ograniczony zakres działalności.

W 1948r Gminna Rada Narodowa swoją uchwałą z dnia 20 lutego postanowiła uruchomić Kasę Pożyczkowo-Oszczędnościową i dokonano wyboru władz Kasy.

Jednocześnie Gminna Rada Narodowa upoważniła Zarząd Kasy do zaciągania pożyczek do wysokości 2 mln. zł.

Od tej pory dotuje się szybki i dynamiczny rozwój Spółdzielni i świadczonych przez nią usług. Dekret o reformie bankowej z dnia 21.10.1948r likwiduje Kasy Spółdzielcze wprowadzając w ich miejsce Gminne Kasy Spółdzielcze , podporządkowując je najpierw Bankowi Rolnemu a od sierpnia 1953 r. Narodowemu Bankowi Polskiemu.

Rok 1956 rozpoczyna nowy okres w działalności Spółdzielni Oszczędnościowo-Pożyczkowej, wprowadza nowy wzorcowy Statut dla Kas Spółdzielczych stwarzający szersze ramy dla działalności Zarządu i Rady.

W 1963 r. na bazie Punktu Kasowego w Ułężu zostaje utworzona samodzielna Kasa Spółdzielcza w Ułężu z terenem działalności Ułęż-Nowodwór.

Zmiany terenu działania naszego Banku zostały zakończone w 1975 r., kiedy to na skutek nowego podziału administracyjnego teren Gminy Trojanów uchwałą Walnego Zebrania Przedstawicieli został przekazany do Banku Spółdzielczego w Sobolewie.

Przedstawiona w krótkim zarysie historia działalności Banku Spółdzielczego w Rykach, jego zmiany jakim podlegał, pokazuje Bank Spółdzielczy w Rykach, jako Bank z tradycjami, bogaty w ponad stuletnie doświadczenia, nierozerwalnie związany z ziemia rycką i jej mieszkańcami.